Biến động chứng khoán đang khiến nhiều nhà đầu tư ở 69VN băn khoăn: liệu thị trường có còn an toàn trong giai đoạn 2025 đầy bất ổn? Khi các chỉ số liên tục “nhảy múa” trong biên độ lớn, câu hỏi về hướng đi tiếp theo của kinh tế Việt Nam và thế giới trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
Bức tranh toàn cảnh về biến động chứng khoán năm 2025
Năm 2025 chứng kiến biến động chứng khoán mạnh mẽ nhất trong 5 năm qua. Dòng tiền đầu tư trong nước suy yếu, trong khi khối ngoại lại tăng cường rút vốn khỏi các mã bluechip khiến VN-Index có những phiên giảm sâu.
Tính đến tháng 9/2025, VN-Index dao động quanh mốc 1.070 điểm, giảm gần 7% so với đầu năm. Trong khi đó, chỉ số HNX-Index cũng lùi về dưới 220 điểm, đánh dấu giai đoạn “hạ nhiệt” rõ rệt sau chuỗi tăng trưởng năm 2023-2024.
Các nguyên nhân chính dẫn đến biến động chứng khoán
Giữa bức tranh kinh tế toàn cầu nhiều biến động, đây là kết quả của chuỗi tác động phức hợp, nơi chính sách tiền tệ, địa chính trị và tâm lý đầu tư đan xen nhau. Mỗi yếu tố đều có thể trở thành chất xúc tác khiến thị trường thay đổi chỉ trong vài phiên giao dịch.
Lãi suất, tỷ giá và chính sách tiền tệ ảnh hưởng mạnh đến dòng tiền
Trong bối cảnh kinh tế thế giới thắt chặt tiền tệ, biến động chứng khoán tại Việt Nam chịu tác động rõ rệt. Mức lãi suất ngân hàng duy trì cao khiến dòng vốn đầu cơ bị kìm hãm, nhiều nhà đầu tư rút tiền về gửi tiết kiệm thay vì nắm giữ cổ phiếu. Sức mua giảm sút khiến thanh khoản trên sàn HOSE giảm hơn 25% so với cùng kỳ năm ngoái.
Song song đó, đồng USD tăng giá khiến tỷ giá trong nước chịu áp lực. Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu phải đối mặt với chi phí đầu vào tăng, lợi nhuận ròng suy giảm. Hệ quả là giá cổ phiếu của nhóm ngành sản xuất, dệt may, logistics đều giảm nhẹ trong quý III/2025, góp phần đẩy biến động tăng vọt.
Yếu tố địa chính trị và giá dầu đẩy tâm lý đầu tư vào thế thận trọng
Không chỉ kinh tế, yếu tố địa chính trị toàn cầu cũng tác động sâu sắc đến thị trường. Căng thẳng leo thang tại Trung Đông khiến giá dầu thô vượt mốc 95 USD/thùng, kéo theo chi phí vận chuyển và sản xuất trong nước tăng cao. Nhiều nhà đầu tư lo ngại biên lợi nhuận doanh nghiệp bị bào mòn, dẫn đến làn sóng chốt lời sớm để giảm rủi ro.
Tác động dây chuyền ấy khiến biến động chứng khoán lan rộng, đặc biệt ở nhóm cổ phiếu năng lượng và hàng tiêu dùng. Ngoài ra, tâm lý dè chừng của giới đầu tư nước ngoài cũng khiến lượng mua ròng trên thị trường giảm liên tiếp ba tháng liền, góp phần làm thị trường thiếu động lực phục hồi.
Hoạt động đầu cơ ngắn hạn và chính sách giám sát thị trường
Bên cạnh yếu tố vĩ mô các thay đổi còn đến từ hành vi đầu tư ngắn hạn của nhà đầu tư cá nhân. Khi nhiều cổ phiếu bluechip đạt đỉnh trong quý II, hoạt động chốt lời hàng loạt khiến chỉ số VN-Index điều chỉnh mạnh. Hiệu ứng “bán theo tâm lý đám đông” xuất hiện, tạo ra chu kỳ giảm sâu rồi hồi nhanh trong vài ngày.
Ở góc độ quản lý, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thời gian qua đã tăng cường giám sát giao dịch ký quỹ và hoạt động mua bán của khối ngoại. Chính sách này giúp hạn chế rủi ro đầu cơ quá mức, nhưng cũng khiến dòng tiền quốc tế chậm giải ngân hơn. Sự thay đổi này khiến biến động chứng khoán trở nên khó dự đoán hơn, đặc biệt trong các giai đoạn nhạy cảm về chính sách.
Số liệu và diễn biến cụ thể của thị trường
Để giúp bạn hình dung rõ hơn về cơn “rung lắc” của thị trường, bảng dưới đây tổng hợp các chỉ số và mức giảm mạnh nhất từ đầu năm 2023 đến nay.
| Năm | VN-Index cao nhất | VN-Index thấp nhất | Mức biến động (%) | Giá trị giao dịch bình quân (tỷ VNĐ) |
| 2023 | 1.245 | 1.080 | 13.2 | 17.500 |
| 2024 | 1.320 | 1.110 | 15.9 | 21.200 |
| 2025 (tính đến T9) | 1.190 | 1.045 | 12.1 | 16.800 |
Qua bảng trên có thể thấy, biến động chứng khoán không chỉ nằm ở điểm số mà còn thể hiện ở thanh khoản. Khi khối lượng giao dịch giảm, sức hấp dẫn của thị trường cũng giảm theo.
Nhiều thành viên thị trường phải đối mặt với áp lực tâm lý nặng nề. Từ những người chơi F0 đến nhà đầu tư lâu năm, ai cũng thận trọng hơn khi thấy biến động chứng khoán kéo dài.
Các công ty chứng khoán ghi nhận số lượng tài khoản mở mới giảm 20% so với cùng kỳ 2024. Trong khi đó, lượng rút tiền ra khỏi thị trường tăng 15%, phản ánh rõ sự dè dặt của nhà đầu tư.
Dự báo xu hướng lên xuống biến động chứng khoán
Đứng trước biến động chứng khoán, câu hỏi được nhiều người đặt ra là: “Liệu còn cơ hội nào cho năm 2026?” Theo các chuyên gia của SSI Research, giai đoạn cuối năm 2025 đến đầu 2026, thị trường có thể phục hồi nhẹ nhờ chính sách tiền tệ nới lỏng hơn.
Các ngành tiềm năng phục hồi
Nhóm ngân hàng, năng lượng và công nghệ được dự báo sẽ là điểm sáng trong chu kỳ mới. Lý do là các chính sách tài khóa hỗ trợ và nhu cầu năng lượng tăng mạnh sau khi kinh tế Trung Quốc mở cửa hoàn toàn.
Các cổ phiếu có nền tảng tài chính vững chắc, tăng trưởng doanh thu ổn định sẽ thu hút dòng tiền dài hạn trở lại. Tuy vậy, nhà đầu tư cần kiên nhẫn vì biến động chứng khoán vẫn có thể tiếp diễn trong ngắn hạn.
Chiến lược đầu tư chứng khoán ăn chắc
Để đối phó biến động chứng khoán, nhà đầu tư nên chia danh mục theo tỷ lệ 60% cổ phiếu phòng thủ, 40% cổ phiếu tăng trưởng. Các mã như GAS, FPT, MWG hay VNM được đánh giá là có nền tảng ổn định.
Đặt điểm cắt lỗ hợp lý, hạn chế sử dụng đòn bẩy, theo dõi báo cáo tài chính hàng quý là ba yếu tố giúp giữ an toàn trong giai đoạn biến động.
Lời kết
Thị trường 2025 chứng kiến biến động chứng khoán ở mức độ khó đoán nhất trong nhiều năm qua. Song giữa cơn sóng dữ, vẫn có cơ hội cho những ai biết nhìn nhận xu hướng, kiểm soát cảm xúc và giữ vững chiến lược đầu tư. Dù chặng đường phía trước còn nhiều thử thách, nhưng sự chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp bạn không bị cuốn theo làn sóng biến động thất thường.
Xem thêm: Tỷ Giá USD – Xu Hướng Và Dự Báo Biến Động Thị Trường 2025
